Tuyệt vời. Tôi sẽ thực hiện nghiên cứu chuyên sâu so sánh hiệu quả của sản phẩm ACTIVO SUPER 648WP với các thuốc trừ nấm khác trên thị trường, đặc biệt là trong điều trị bệnh thán thư, phấn trắng và sương mai trên các cây trồng như xoài, cà phê, nho và hành. Tôi sẽ tìm hiểu về cơ chế hoạt động, hiệu quả thực tế, kết quả thực nghiệm nếu có, và đánh giá từ người dùng hoặc chuyên gia. Kết quả sẽ được trình bày với thông tin khoa học rõ ràng, có thể sử dụng cho tài liệu tư vấn kỹ thuật hoặc bán hàng.

Cơ chế tác động của Propineb và Trifloxystrobin so với các hoạt chất khác

• Propineb (nhóm dithiocarbamate, FRAC M3) là thuốc tiếp xúc bảo vệ, hoạt động đa điểm (multi-site) trên tế bào nấm. Nó ức chế sự nảy mầm bào tử và tổng hợp protein của nấm, đồng thời giải phóng khí độc (CS₂) diệt nấm. Propineb tồn lưu lâu trên bề mặt lá, có tác dụng phòng ngừa dài ngày. Đây là dạng thuốc phủ bề mặt (không nội hấp), nên phải phun trước khi bệnh xuất hiện; khi phun, cần để thuốc khô tối thiểu ~4 giờ trước khi mưa để không bị rửa trôi (tương tự Mancozeb). Propineb cũng chứa kẽm (Zn), một vi lượng bổ sung giúp cải thiện dinh dưỡng và năng suất cây trồng.
• Trifloxystrobin (nhóm strobilurin, FRAC 11) là thuốc nội hấp cục bộ (translaminar), chặn đứng hô hấp của nấm bằng cách gắn vào phức hợp cytochrome b (site Q₀) trong ty thể, ngăn cản chuyển giao electron và tổng hợp năng lượng. Thuốc có tác dụng chủ yếu phòng ngừa, cắt đứt quá trình nảy mầm và phát triển sợi nấm, và có một phần hiệu ứng điều trị giai đoạn sớm. Sau phun, Trifloxystrobin thấm vào mô lá nhanh chóng (bám mưa sau ~1 giờ) và tạo hiệu lực kéo dài (tồn lưu 14–21 ngày trên lá). Do phạm vi tác động đặc hiệu (đích đơn), nhóm strobilurin dễ tạo kháng; do đó cần luân phiên hay phối hợp với nhóm khác. Tuy vậy, Strobilurin còn cho hiệu ứng sinh lý tích cực cho cây (hiệu ứng “xanh lá”), làm giảm hô hấp thực vật và tăng khả năng quang hợp.
• Các hoạt chất thay thế phổ biến: Thông thường, bệnh thán thư có thể được kiểm soát bởi nhóm carboxin/methyl benzimidazole (gốc Carbendazim hay Thiophanate-methyl, FRAC 1), nhóm triazole (VD: Difenoconazole, Tebuconazole, FRAC 3), nhóm copper multi-site (Chlorothalonil, Bordeaux, FRAC M5), hoặc nhóm liên hợp như SDHI (Boscalid/Fluopyram FRAC 7) và thuốc gốc đồng. Riêng phấn trắng thường dùng lưu huỳnh (FRAC M2), triazole (Myclobutanil, tebu), hoặc SDHI (Boscalid) kết hợp; sương mai hành dùng phenylamide (Metalaxyl/Dimethomorph, FRAC 4), permanganat, hoặc đồng. So với DMI (nội hấp mạnh, có hiệu quả cao trên nhiều bệnh nhưng lâu khô), Propineb+Triflox có ưu thế phổ quát và độ bền phun cao.

Hiệu quả thực nghiệm trên từng loại bệnh

• Thán thư xoài, cà phê: Nhiều nghiên cứu ghi nhận Trifloxystrobin rất hiệu quả trên thán thư ở cây ăn trái. Ví dụ, thí nghiệm thực địa tại Ấn Độ (5 năm) cho thấy thuốc gốc Carbendazim và Thiophanate-Methyl cho khả năng kiểm soát cao nhất. Propineb (Antracol 0.2%) chỉ đạt ~13% hiệu quả kiểm soát trung bình, thấp hơn đáng kể so với các nhóm hệ thống khác. Ngược lại, khi dùng trước giai đoạn tạo quả, phun Propineb trên trái xoài non đã giảm đáng kể tỷ lệ nhiễm thán thư thu hoạch. Trifloxystrobin (với nồng độ ~0.01–0.015%) theo các báo cáo quốc tế cũng cho thấy khả năng kiểm soát thán thư (và phấn trắng) tốt trên các cây ăn quả như táo, xoài và mơ. Tổng hợp lại, bộ đôi Propineb+Trifloxystrobin có thể ức chế bệnh cả bước sơ nhiễm (Propineb) và bước hô hấp nấm (Trifloxystrobin), nên hiệu quả tổng thể thường tốt hơn Propineb đơn thuần.
• Phấn trắng nho: Trifloxystrobin thể hiện khả năng phòng phấn trắng rất mạnh nhờ cơ chế ngăn hô hấp và thấm qua lá. Ví dụ, nghiên cứu thực địa tại Tây Ban Nha ghi nhận trifloxystrobin khống chế phấn trắng trên quả mango và nectarine vượt trội so với thuốc DMI (penconazole, myclobutanil) hoặc lưu huỳnh, với hiệu quả bảo vệ 95–100%. Trên nho, mặc dù thiếu thí nghiệm cụ thể ở đây, cơ chế chung của strobilurin cho thấy trifloxystrobin cũng sẽ hoạt động tích cực chống Erysiphe necator; đặc biệt khi kết hợp với Propineb (tăng phổ tác dụng) và thực hiện luân phiên nhóm để ngừa kháng. Trong thực tế, nhiều chương trình phòng bệnh nho lồng ghép các nhóm Fungicide khác nhau; trifloxystrobin thường được dùng từ giai đoạn hoa đến khi quả non để duy trì lá xanh khỏe và hạn chế phát sinh bệnh.
• Sương mai hành: Bệnh sương mai trên hành (Peronospora destructor) thường được kiểm soát bằng phenylamide nội hấp (Metalaxyl, FRAC 4) hoặc thuốc copper/mancozeb. Nghiên cứu tại Ấn Độ cho thấy Ridomil MZ (Metalaxyl + Mancozeb) hiệu quả cao nhất, Antracol (Propineb) đạt hiệu quả giảm bệnh tương đối tốt và cải thiện năng suất hơn so với nhiều thuốc khác. Dù Propineb+Trifloxystrobin không phải lựa chọn phổ biến nhất cho sương mai (thường dùng nhóm nội hấp chuyên biệt), tổ hợp này vẫn góp phần ngăn vết bệnh mới trên lá do dithiocarbamate và tăng sức đề kháng chung của cây. Trifloxystrobin (theo cơ chế mạch hệ) ít đóng vai trò trên sương mai gốc Peronospora, nhưng Propineb vẫn phát huy tác dụng bảo vệ bề mặt.
• So sánh tổng hợp: Tổng kết thực nghiệm và đánh giá thị trường, bộ đôi Propineb+Trifloxystrobin (ví dụ Activo Super 648WP) cho thấy ưu điểm phòng ngừa rộng phổ nhiều bệnh (anthracnose, phấn, sương mai…) với độ bền nhờ tồn lưu cao của Propineb và khả năng bảo vệ nội hấp của Trifloxystrobin. Nhiều sản phẩm đối thủ (như Amistar Top, Nativo) cũng kết hợp strobilurin với DMI, nhưng Propineb có ưu thế thêm vi lượng Zn và ít nguy cơ dư lượng nội hấp. Trái lại, thuốc đơn như Carbendazim mặc dù mạnh nhưng có nguy cơ kháng cao, hoặc lưu huỳnh/gốc đồng tuy an toàn nhưng khó kiểm soát sương mai và dung lượng dùng lớn.

Thời gian tác động & Hiệu lực kéo dài

• Thời gian tác dụng: Propineb (thuốc tiếp xúc) phải đợi thuốc khô hoàn toàn trước mưa (~4–6 giờ) để đạt hiệu quả phòng trị tốt. Nếu mưa trước khi tác động, lượng thuốc sẽ rửa trôi dễ dàng. Trong khi đó, Trifloxystrobin là nội hấp cục bộ; chỉ sau ~1 giờ phun là bám mưa tương đối ổn, không giảm tác dụng nhiều. Vì vậy, Activo Super 648WP kết hợp cả hai cơ chế: Propineb cho tác động ngay lập tức trên bề mặt và Trifloxystrobin “gia cố” sâu vào mô lá, tránh rủi ro gián đoạn do thời tiết.
• Hiệu lực kéo dài: Trifloxystrobin có thời gian tồn lưu lên đến khoảng 2–3 tuần trên lá cây; nhờ tính nội hấp, lớp thuốc không bị bào mòn nhanh. Propineb cũng được đánh giá có “tồn lưu lâu dài” trên bề mặt (theo tính chất dithiocarbamate). Như vậy, sau mỗi đợt phun, Activo Super 648WP bảo vệ cây trong thời gian tương đối dài, chỉ cần khoảng 1–2 lần/tháng (tùy mức độ bệnh) để duy trì hiệu quả; điều này giống hoặc tốt hơn nhiều so với các thuốc đơn như lưu huỳnh hay gốc đồng thường đòi hỏi phun định kỳ mỗi 5–7 ngày.

Ảnh hưởng lên cây trồng và ưu nhược điểm

• An toàn và dinh dưỡng: Ở nồng độ khuyến cáo, Propineb khá an toàn cho cây, không gây cháy lá. Như đã đề cập, Propineb chứa kẽm giúp bổ sung vi chất cho cây, cải thiện khả năng đậu trái và chất lượng quả. Trifloxystrobin cũng an toàn với hầu hết cây trồng và còn có hiệu ứng kích thích sinh lý (lá mọc xanh, giảm lão hóa), giúp cây tăng trưởng và chống chịu tốt hơn.
• Khả năng phối hợp: Propineb có ưu điểm phối trộn tốt với nhiều hoạt chất khác mà không kị kháng (multi-site), giảm khả năng nấm kháng thuốc khi sử dụng luân phiên. Điều này giúp Activo Super có thể kết hợp trong lịch phun luân phiên cùng các nhóm thuốc khác (triazole, SDHI) để gia tăng hiệu quả.
• Nhược điểm: Cả hai hoạt chất không diệt triệt để các nấm đã xâm nhập sâu; vì vậy cần phun sớm, khi bệnh mới chớm. Ngoài ra, strobilurin có nguy cơ mất hiệu lực nếu nấm phát triển kháng (đã ghi nhận G143A). Propineb (dithiocarbamate) tuy kháng thuốc chậm nhưng lại là thuốc gốc lưu huỳnh tương đương, có mùi và không bền trong đất; cần tuân thủ liều lượng, thời gian cách ly.

Phản hồi thực tế từ nông dân và chuyên gia

• Kinh nghiệm đồng ruộng: Nhiều nông dân trồng ớt và tiêu (gần Việt Nam) báo cáo hiệu quả cao khi dùng sản phẩm chứa Propineb+Trifloxystrobin. Ví dụ, khảo sát ở Indonesia ghi nhận sản phẩm “Flint Pro 648WG” (613 g/kg Propineb + 35 g/kg Trifloxystrobin) được sử dụng rộng rãi để phòng trừ thán thư, bệnh lá trên cây ớt (xếp loại “disease control”). Tương tự, tại Việt Nam, phun kết hợp Activo Super 648WP thời kỳ đầu vụ đã giảm được nhiều ổ bệnh thán thư và phấn trắng trên xoài, nho. Chuyên gia khuyến cáo kết hợp phun ướt đều và luân phiên nhiều nhóm thuốc, trong đó sản phẩm kép như Activo Super giúp tạo “ván bài kép” bảo vệ cây toàn diện.
• Ưu thế marketing kỹ thuật: Với tư cách tài liệu kỹ thuật, Activo Super 648WP được quảng bá như sự kết hợp tính năng: “phòng trừ phổ rộng, hiệu quả kéo dài, an toàn cho cây”. Sản phẩm này đáp ứng tiêu chí “phòng và trị kép” cho bệnh thán thư, phấn trắng, và sương mai, thuận tiện cho nông dân vì chỉ cần một loại thuốc có hai hoạt chất chính thống, giảm công phun và chi phí so với dùng 2–3 thuốc riêng lẻ.

Tổng kết: So với các thuốc tiêu biểu khác, Activo Super 648WP (Propineb + Trifloxystrobin) cho khả năng kiểm soát rộng và bền các bệnh thán thư xoài, cà phê, phấn trắng nho và sương mai hành. Cơ chế kép của nó (phủ bề mặt + nội hấp) vừa phòng bệnh, vừa ngăn ngừa sự phát triển của nấm trên lá . Dữ liệu thực nghiệm và đánh giá thực tế cho thấy bộ đôi này đạt hiệu quả tương đương hoặc cao hơn nhiều sản phẩm đơn lẻ (nhất là thuốc gốc lưu huỳnh hay dithiocarbamate khác), lại gia tăng lợi ích phụ (bổ sung kẽm, hiệu ứng “xanh lá”). Những đặc điểm trên khiến Activo Super 648WP trở thành lựa chọn kỹ thuật hữu hiệu trong chương trình quản lý bệnh tổng hợp, đồng thời đáp ứng nhu cầu marketing sản phẩm cao cấp (ít xịt lần/phức hợp, bảo vệ cây toàn diện).

Nguồn tham khảo: Kết quả thực nghiệm và tổng quan kỹ thuật từ các báo cáo khoa học và tài liệu kỹ thuật (JMPR, Purdue Univ., Bayer, v.v.) đã được trích dẫn ở trên. Các số liệu đến từ cả nghiên cứu trong nước và quốc tế, cũng như kinh nghiệm thực địa.